Wszystko co powinniśmy wiedzieć o dolarze amerykańskim. | DobryKantor.pl

Dolar amerykański jeszcze nie tak dawno symbolizował w Polsce wysoki status społeczny. W siermiężnych czasach PRL-u za dolary można było wszystko. Waluta ta miała u nas ogromną siłę nabywczą, a przede wszystkim umożliwiała zakupy w niezapomnianych Pewexach, w których sprzedaż niedostępnych dla przeciętnego Kowalskiego towarów importowanych odbywała się wyłącznie za dewizy. Dużą rolę odgrywała również amerykańska Polonia, wspierająca rodaków w kraju regularnymi transferami tej waluty.

Co ciekawe posiadanie dolarów, jak i innych walut zachodnich było formalnie nielegalne, jednak bez problemu można było spożytkować je we wspomnianych sklepach, lub wymienić na polskie złote u lokalnego „przedsiębiorcy” zajmującego się nielegalną wymianą walut. Dzisiaj znaczenie amerykańskiego pieniądza znacznie osłabło, głównie ze względu na euro i mocniejsze powiązania gospodarki polskiej z Unią Europejską, ale ciągle USD ma duże znacznie dla Polaków, wystarczy wspomnieć o uzależnieniu od jego kursu cen elektroniki i ropy naftowej.

Koziołek, zielone - dolar nie jedno ma imię

Nazwa dolar (ang. dollar) wywodzi się od szesnastowiecznej monety talara. Współcześnie oznaczmy tę walutę skrótem USD lub symbolem $. To charakterystyczne przekreślone S, symbol rozpoznawany praktycznie na całym świecie, prawdopodobnie pochodzi od nazwy hiszpańskiego dolara (spanish dollar), który był najpopularniejszym środkiem płatniczym w Nowym Świecie. Obecnie słowo dolar jest w mowie potocznej często zastępowane lokalnymi nazwami o zróżnicowanym zasięgu: „buck”, „green”, „greenbuck”, „paper”. Podobnie w Polsce na dolary często mówimy „zielone”, czy „papiery”.

W 1933 roku rząd Theodora Roosvelta wprowadził ustawę o nazwie "The Gold Reserve Act", która pozwoliła na objęcie kontroli nad zasobami złota zgromadzonymi w FED. Umożliwiła ona również dodrukowanie kilku miliardów dolarów, potrzebnych na spłacenie przejętego złota. Ludzie prezydenta wykazali się nie lada sprytem i zamiast drukować olbrzymie ilości banknotów 100$ stworzyli nowy o astronomicznym nominale 100000$.

Banknot o nominale sto tysięcy dolarów?

Dolar dzieli się na 100 centów. W trakcie swojej bogatej historii waluta ta była emitowana na najróżniejszych nośnikach, zarówno monetach, jak i banknotach – co ciekawe po dziś dzień, każdy wyprodukowany dolar jest akceptowalnym środkiem płatniczym (oczywiście, te najstarsze mają znacznie większą wartość kolekcjonerską niż nominalną – przykładem może być najdrożej sprzedana moneta świata – dolar z 1794 roku, który osiągnął na aukcji zawrotną cenę ponad 10 mln USD). Obecnie w powszechnym obiegu są następujące nominały monet:

• 1 cent zwany potocznie "penny".
• 5 centów – "nickel".
• 10 centów – "dime".
• 25 centów – "quarter".
• 50 centów – "half".
• 1 dolar - monetę można jeszcze spotkać w obiegu, ale nie jest już produkowana

W obiegu znajdują się również banknoty o wartościach:

• 1 dolar.
• 2 doalry.
• 5 dolarów.
• 10 dolarów.
• 20 dolarów.
• 50 dolarów.
• 100 dolarów.

Stosunkowo mały wachlarz nominałów powoduje, że kwota 100 tys. dolarów to dosyć pokaźna kupka banknotów – jednak rząd USA nie decyduje się na wypuszczenie do obiegu publicznego wyższych, głównie z powodów ekonomicznych (w erze pieniądza elektronicznego, nie stanowi to już większego problemu) i ze względu na fakt, że niskie nominały znacznie utrudniają obrót gotówką pochodzącą ze zorganizowanej przestępczości. Oficjalnie istnieje kilkaset sztuk banknotów o nominałach: 500, 1000, 5000 i 10000 i legendarne pomarańczowe 100000, lecz służyły one głównie do rozliczeń międzyrządowych i międzybankowych i były niedostępne w publicznym obiegu.

Plakat obwieszczający wprowadzenie w życie ustawy, która nakazywała obywatelom zwrot całego posiadanego złota. W zamian wydawane były banknoty dolarowe, na których widniała informacja o promesie wymiany na złoto na żądanie posiadacza. Pomimo groźby więzienia większość ludzi nie zwróciła prywatnych zasobów szlachetnego kruszcu - głównie z powodu braku zaufania do papierowego pieniądza.

Historia srebrem i złotem pisana

Początek amerykańskiej waluty to decyzja dopiero co utworzonych Stanów Zjednoczonych o wyemitowaniu papierowych pieniędzy nazwanych „kontynentale”. Miały one sfinansować koszty wojny o niepodległość z Wielką Brytanią. Szybko jednak stały się bezwartościowe do tego stopnia, że żołnierze używali ich do wypychania zbyt dużych butów. Ratując sytuację rząd, zdecydował się wprowadzić nową walutę – dolara, która miałaby realne pokrycie w kruszcu. Był rok 1785, siedem lat później dolar zyskał miano podstawowej waluty USA. Do roku 1900 roku dolar był produkowany ze srebra i złota.

Stopniowo monety bite ze srebra zastępowały te z bardziej szlachetnego metalu. Początek XX wieku przyniósł ze sobą odkrycie nowych złóż srebra, co spowodowało znaczny spadek jego wartości – wtedy zdecydowano się na wprowadzenie systemu wymiany waluty mającej pokrycie wyłącznie w złocie. Pierwsze banknoty zaczęły pojawiać się już w okresie wojny secesyjnej i przez cały czas objęte były gwarancją wymienności na złoto w stosunku 1 dolar = 1,5 grama złota. Do dzisiaj możemy spotkać banknoty, na których widnieje formuła: „IN SILVER/GOLD PAYABLE TO THE BEARER ON DEMAND”, która miała potwierdzić wymienialność banknotu na kruszec.

Ostatecznie w 1971 roku zdecydowano się na odstąpienie od powiązania dolara z jakimkolwiek kruszcem, co pociągnęło za sobą daleko idące konsekwencje na świecie – między innymi załamanie powojennego systemu walutowego z Bretton Woods. Ubocznym skutkiem tej decyzji jest o wiele większy, niż to wynika z inflacji, spadek wartości tej waluty. Za współczesnego 1 dolara kupimy tyle samo co za 4 centy w 1900 roku.

Od czego zależy cena dolara?

Dolar jest jedną z czterech najważniejszych walut świata. Na jego cenę mają wpływ praktycznie wszystkie znaczniejsze wydarzenia gospodarczo-polityczne na świecie. Notowanie tej waluty są ujemnie skorelowane z cenami złota i ropy. Oznacza to, że jeśli ropa lub złoto tanieją, dolar drożeje i na odwrót. Na światowym rynku finansowym ceny surowców są określane właśnie w odniesieniu do dolara.

Oczywiście duży wpływ na jego kurs ma również sama gospodarka i polityka USA. Kolejnym istotnym czynnikiem jest fakt, że najważniejszą walutą rezerwową. Ponad 63% światowych rezerw walutowych jest deminowanych właśnie w USD. Pomimo tego, że dolar nie ma już parytetu w złotcie, państwa nie mają innej równie stabilnej alternatywy dla przechowywania nadwyżek finansowych. Również w dolarach wyrażane jest w większości przypadków zadłużenie zagraniczne poszczególnych krajów.

Jak widać czynników mających wpływ na kurs dolara jest bardzo dużo. W Polsce dolar jest powszechnie dostępny. Najkorzystniejszy kurs tej waluty znajdziemy w kantorach internetowych, gdzie bez problemu kupimy bądź sprzedamy dowolna ilość USD.